Rola tlenoterapii hiperbarycznej w profilaktyce prozdrowotnej

Jedną ze sztandarowych myśli współczesnej nauki jest wydłużenie ludzkiego życia. Regularne sesje w komorze hiperbarycznej są jedną z najlepszych metod profilaktyki prozdrowotnej. Zwiększona podaż tlenu poprawia pracę układu sercowo-naczyniowego, nerwowego i mięśniowo-szkieletowego. Dotlenienie niesie olbrzymie korzyści dla każdej tkanki. Najważniejsze efekty prozdrowotne tlenoterapii hiperbarycznej rzetelnie pisaliśmy w poniższym artykule. Skupiliśmy się na poprawie pracy układu krążenia, regeneracji organizmu, działaniu przeciwnowotworowym i wpływie na układ nerwowy. Korzystnych efektów jest jednak dużo więcej. Na końcu artykułu znajdą Państwo odnośniki do badań naukowych potwierdzających zawarte w artykule informacje.

1. Poprawa pracy układu sercowo-naczyniowego

Choroby kardiologiczne są przyczyną 46% wszystkich zgonów w Polsce, dlatego dbanie o serce jest najlepszym gwarantem długiego życia w zdrowiu. Wysoka podaż tlenu w komorze hiperbarycznej dotlenia komórki mięśnia sercowego i ścian naczyń krwionośnych. Na drodze szeregu mechanizmów wydolność komórek zwiększa się, dzięki czemu cały układ sercowo-naczyniowy lepiej funkcjonuje i wolniej się starzeje. Głównym celem układu sercowo-naczyniowego jest dostarczanie substancji odżywczych w całym ciele. Poprawa pracy serca gwarantuje lepsze odżywienie tkanek, większą wydolność wszystkich narządów oraz dobrostan fizyczny i psychiczny. Sesje w komorze hiperbarycznej regenerują również śródbłonek naczyń krwionośnych. Wzrost wydolności układu sercowo-naczyniowego jest tak wysoki, że w 2006 r. Komisja Etyczna Światowej Agencji Antydopingowej (WADA) poddawała pod wątpliwość czy dać pozwolenie sportowcom olimpijskim na korzystanie z tlenoterapii. Zrezygnowano z tego pomysłu, ponieważ jest to metoda naturalna i nie da się sprawdzić w badaniach krwi, kto z niej korzystał.

2. Regeneracja

Każda choroba zaczyna się od chorej komórki. Ludzki organizm składa się średnio z 70 bilionów komórek. Mechanizmy regeneracji na bieżąco zastępują stare i dysfunkcyjne elementy nowymi. Jeżeli proces ten przestaje być wydolny, zaczyna się powolne zwiększanie ilości starych komórek, co prowadzi do starzenia i zmniejszenia wydolności całego organizmu. Wysoka podaż tlenu zwiększa efektywność procesu regeneracji i uruchamia uśpione wcześniej naturalne mechanizmy odbudowy komórek. Tlenoterapia stymuluje metabolizm, więc wszystkie procesy regeneracji zachodzą efektywniej i szybciej. Podwyższony metabolizm oznacza również skuteczniejsze usuwanie toksyn i szkodliwych produktów przemiany materii. Ponadto tlenoterapia wzmacnia układ odpornościowy, który oprócz walki z infekcjami pełni istotną funkcję w zabijaniu dysfunkcyjnych komórek. Dysfunkcyjne komórki mogą dawać początek nowotworom, dlatego terapia hiperbaryczna ma profilaktyczne działanie przeciwnowotworowe.

Najważniejsze w mechaniźmie leczniczym tlenoterapii jest wielokrotne zwiększenie stężenie komórek macierzystych. Komórki macierzyste z krwi mnożą się i różnicują w inne wyspecjalizowane komórki, które budują wszystkie narządy wewnętrzne.

„Tlenoterapia hiperbaryczna to najbezpieczniejszy sposób na zwiększenie cyrkulacji komórek macierzystych w organizmie, o wiele bezpieczniejszy niż którakolwiek z opcji farmaceutycznych.” — Prof. Stephen Thom, University of Pennsylvania School of Medicine

3. Działanie przeciwnowotworowe

Najważniejszym zagadaniem poruszaną przez V Europejską Konferencję Zgodności w 2001 roku z udziałem członków Europejskiego Towarzystwa Medycyny Hiperbarycznej (ECHM) i Europejskiego Towarzystwa Radiologii i Onkologii (ESTRO) był wypływ tlenoterapii hiperbarycznej na nowotwory. W celu wypracowania konsensusu przeprowadzono analizę badań doświadczalnych w okresie 1960-2001 na różnych poziomach badawczych. Przeanalizowano dynamikę wzrostu nowotworowych hodowli komórkowych, aktywność układu immunologicznego w zabijaniu komórek nowotworowych, wykładniki mutagenezy i dynamikę wzrostu guzów na zwierzętach doświadczalnych. W 2001 roku V Europejska Konferencja Zgodności wypracowała niezwykle optymistyczne wnioski. Stwierdzono zahamowanie wzrostu nowotworowych hodowli tkankowych i zmniejszenie skłonności do przerzutu nowotworów. Ponadto badania potwierdziły spadek zapadalności na choroby nowotworowe u pacjentów regularnie uczęszczajacych na sesje tlenoterapii hiperbarycznej. Wnioski te potwierdzają duże znaczenie terapii w profilaktyce przeciwnowotworowej. Ponadto tlenoterapia odgrywa bardzo ważną rolę w odbudowie organizmu po wyleczonej chorobie nowotworowej.

Podczas tlenoterapii hiperbarycznej nie wolno jednocześnie przyjmować chemioterapii i radioterapii, dlatego według prawa tocząca się choroba nowotworowa jest przeciwwskazaniem do tlenoterapii. Wynika to z dużej różnorodności nowotworów, które wymagają specjalistycznego nakierowanego leczenia. Wyniszczenie związane z chemioterapią i radioterapią po przebytym skutecznym leczeniu jest wskazaniem do tlenoterapii.

4. Układ nerwowy

Prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego jest niezbędne do życia w pełnym dobrostanie psychicznym i fizycznym. Układ nerwowy tworzy najbardziej skomplikowaną sieć, która pozwala się komunikować wszystkim komórkom w naszym ciele. Komórki nerwowe odnoszą największe korzyści z tlenoterapii hiperbarycznej, ponieważ zużywają najwięcej tlenu i są najbardziej wrażliwe na jego niedobór. Sam mózg jest zbudowany z 150 miliardów komórek nerwowych i zużywa 25% całego tlenu, mimo iż stanowi zaledwie 2% masy ciała. Sesje w komorze hiperbarycznej gwarantują lepsze samopoczucie, więcej energii do życia, poprawę pamięci, wzrost koncentracji, percepcji i zdolności do kreatywnego myślenia. Drugie co do wielkości skupisko komórek nerwowych znajduje się w układzie pokarmowym, dlatego jego działanie również się poprawia.

5. Badania naukowe

Poniższe linki prowadzą do wiodącej i największej bazy badań nauk medycznych PubMed. Rzetelne badania medyczne skupiają się na skuteczności terapii w leczeniu konkretnych jednostek chorobowych, dlatego większość badań porusza konkretne wąskie przypadki. Istotne są również wnioski Europejskich Konferencji Zgodności dotyczacych tlenoterapii hiperbarycznej, które znajdziecie Państwo na oficjalnej stronie ECHM http://www.echm.org/ECHM-Conferences.htm

1. Poprawa pracy układu sercowo-naczyniowego

Ogólne właściwości tlenoterapii są opisane przez międzynarodową organizację Undersea Hyperbaric Medical Society, która przeanalizowała publikacje naukowe z lat 1960-2001. UHMS potwierdziło m.in. znaczną sytmulację angiogenezy (tworzenia sieci naczyń krwionośnych). Rozbudowana sieć naczyń krwionośnych gwarantuje lepszą cyrkulację krwi i szereg korzystnych efektów prozdrowotnych.

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31051059 - tlenoterapia hiperbaryczna poprawia pracę serca, zmniejsza częstotliwość nawrotowego zwężania tętnic wieńcowych i znacznie poprawia funkcjonowanie śródbłonka naczyniowego.
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29678841 - poprawa perfuzji krwi w mięśniu sercowym i funkcji śródbłonka naczyniowego naczyń wieńcowych. Prawdopodobna poprawa mikrokrążenia mięśnia sercowego.
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30855585 - tlenoterapia dwukrotnie zmniejszyła liczbę hospitalizacji, amputacji i śmiertelności u pacjentów z niewydolnością krążenia w kończynach dolnych.
4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29753599 - przypadek kliniczny powrotu do prawidłowej czynnosci serca po ciężkim zatruciu dwutlenkiem węgla